Κυκλάδες; Από που πήραν άραγε το όνομά τους; Αγαπημένος προορισμός για καλοκαιρινές διακοπές, χάρη στον ήλιο και τα πεντακάθαρα νερά τους. Πόσοι όμως γνωρίζουν την προέλευση της ονομασίας αυτών των 33 μικρών νησιών, που στέκουν αγέρωχα στη μέση του πελάγους, λουσμένα εδώ και χιλιάδες χρόνια από το φως και την αλμύρα;
Η αρχική ονομασία, προήλθε, σύμφωνα με την μυθολογία, από τις νύμφες Κυκλάδες, που ο οργισμένος Ποσειδώνας μεταμόρφωσε σε βράχους. Λέγεται δε πως οι πρώτοι γεωγράφοι απέδωσαν αυτό το όνομα χάρη στο νοητό κύκλο γύρω από τη Δήλο, το νησί του Απόλλωνα, που αποτελούσε και το θρησκευτικό κέντρο της αρχαιότητας.
Τα επιμέρους ονόματά τους έχουν ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Η ονομασία του μεγαλύτερο από αυτά, της Νάξου, προήλθε από τον πρώτο ηγεμόνα των Κάρεων, τον Νάξο, αν και μια δεύτερη θεωρία υποστηρίζει πως το όνομά της προέρχεται από την αρχαία λέξη «Νάξαι» που σημαίνει κάνω θυσίες, γεγονός που λάμβανε χώρα συχνά στο νησί προς τιμή των θεών. Το δεύτερο σε μέγεθος νησί, η Άνδρος, πήρε το όνομά της από τον θεϊκής καταγωγής Άνδρο, που η μυθολογία αναφέρει πως ήταν ο πρώτος κάτοικός της, ενώ η Πάρος το οφείλει στον Αρκάδα οικιστή του νησιού, τον Παρράσιο και η Τήνος στον βασιλιά Τήνο, που όντας αρχηγός μιας ομάδας Ιώνων από την Καρία της Μικράς Ασίας, πρωτοκατοίκησε το νησί. Η κοντινή στην Αττική Τζιά ή Κέα ονομάστηκε έτσι από τον ήρωα Κέω, που ήταν ο επικεφαλής των Λοκρών από τη Ναύπακτο, οι οποίοι και κατέλαβαν το νησί στην αρχαιότητα. Από την άλλη, η Μήλος, που είναι ηφαιστειακό νησί, λέγεται πως πήρε το όνομά της από τη λέξη «βήλος» που στη συνέχεια εξελίχθηκε σε «μήλος» και σήμαινε «πρόβατο», η Αμοργός στο φυτό «αμοργίς» ένα είδος λιναριού από το οποίο έφτιαχναν τους άλικους «αμοργίδες» χιτώνες, ενώ η Ίος στην αρχαία λέξη «ία», τα λουλούδια δηλαδή που φύτρωναν άφθονα στο νησί ή σύμφωνα με μια δεύτερη θεωρία από την φοινικική λέξη «ίος» που σημαίνει σωρός από πέτρες, λόγω των βράχων που διαθέτει σε πληθώρα το νησί . Περνώντας στη Κύθνο, βρίσκουμε τις ρίζες της ονομασίας της στον βασιλιά των αρχαίων Δρυόπων, τον Κύθνο, αν και παλαιότερο ονομαζόταν και Θερμιά, λόγω των θερμών πηγών που υπάρχουν στο νησί, ενώ ονοματοδότης για τη Μύκονο είναι ο ήρωας Μύκονος, απόγονος του μυθικού βασιλιά της Δήλου, Άνιου, γιού του Απόλλων και της κόρης του Διονύσου, της νύμφης Ροιούς. Τέλος, η Σύρος προήλθε από τη λέξη «οσύρα» που σημαίνει «ευτυχής» και η Σαντορίνη, γνωστή και ως Θήρα, οφείλει την ονομασία της στους Ενετούς που τον 13ο αιώνα την αποκαλούσαν Santa Irini (δηλαδή Αγία Ειρήνη).
Δεν είναι απορίας άξιο λοιπόν, γιατί αυτά τα πανέμορφα στολίδια της ελληνικής θάλασσας, ακαταμάχητοι προορισμοί των διακοπών μας, εξακολουθούν ακόμη και με την ονομασία τους να εξάπτουν την φαντασία και σαν σύγχρονες σειρήνες να μαγεύουν εδώ και χιλιάδες έτη τους επισκέπτες τους που αναζητούν να μάθουν τα μυστικά τους.