Ο αστακός

Είναι αλήθεια πως για όσους αγαπούν τα θαλασσινά, ο αστακός βρίσκεται στην κορυφή των γαστρονομικών επιλογών μιας και είναι ένα εξαιρετικά νόστιμος. Μπορεί μέσα στο φυσικό του περιβάλλον να μη δείχνει ιδιαίτερα όμορφος όμως δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο αστακός έχει απαράμιλλη γεύση όταν οι ψαράδες τον φέρνουν στο πιάτο μας. 

Οι αστακοί μπορούν να ζήσουν μέχρι και 100 χρόνια στο βυθό, αν δεν καταλήξουν σε νόστιμη λιχουδιά. Ζουν σε μεγάλο βάθος συνήθως κοντά σε βράχια. Στην ενηλικίωση τους φτάνουν να έχουν βάρος 1 κιλό. Το ψάρεμά τους απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια.

 Οι αστακοί είναι παμφάγοι πράγμα που σημαίνει ότι είναι το ίδιο χαρούμενοι να γεύονται φυτά αλλά και άλλα είδη που ζουν στο βυθό. Τείνουν δε να μασουλούν και το ίδιο το δέρμα που τους περιβάλλει. Ο αστακός έχει καθιερωθεί ως βασιλιάς των εδεσμάτων για τη γευστική και τη θρεπτική του αξία. Έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και σε μεταλλικά στοιχεία από κάθε άλλο είδος ψαριών η θαλασσινών. Ξεπερνά τη θρεπτική αξία του γάλακτος σε ασβέστιο και η θερμιδική του προσφορά είναι μόνο 90 cal ανά 100gr. 

Παρόλα αυτά, στο παρελθόν αυτό το πιάτο απείχε πολύ από το να θεωρείται ακριβό και ιδιαίτερο. Μάλιστα ήταν πιάτο που άρμοζε στις κατώτερες κοινωνικά τάξεις. Πριν τα μέσα του 19ου αιώνα, ο αστακός καταναλώνονταν κυρίως από τους υπηρέτες και τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Τον σέρβιραν και στις φυλακές αρκετά συχνά – παρά τα παράπονα των φυλακισμένων – και σε ορισμένα μέρη τον χρησιμοποιούσαν ως δόλωμα ή λίπασμα. Πόσο αλήθεια άλλαξαν οι καιροί γι’αυτό το πεντανόστιμο οστρακόδερμο;

Στις Ελληνικές θάλασσες υπάρχει δυστυχώς τεράστια μείωση του πληθυσμού τους λόγω της εντατικής αλιείας τους.  Ενώ απαγορεύεται  αυστηρά η αλιεία αστακών βάρους μικρότερου των 500 γραμμαρίων για τη διατήρηση των αποθεμάτων, οι ψαράδες συχνά αδιαφορούν για τις απαγορεύσεις λόγω της μεγάλης ζήτησης του από τις επιχειρήσεις εστίασης. 

Η δε εκτροφή τους σε ιχθυοκαλλιέργειες είναι ασύμφορη και εξαιρετικά δύσκολη.

Η εξαφάνιση του αστακού από τους βυθούς θέτει σε κίνδυνο όλο το θαλάσσιο οικοσύστημα γιατί ο αστακός έχει την ιδιότητα να ανακυκλώνει τη νεκρή οργανική ύλη του βυθού και να τη μετατρέπει σε θρεπτικές ουσίες. 

Ίσως είναι προτιμότερο να αφήσουμε αυτό το θαλάσσιο πλάσμα να ζει στους βυθούς και να επιλέξουμε άλλες γαστρονομικές απολαύσεις που δεν θέτουν σε επικινδυνότητα την ύπαρξη των έμβιων όντων του πλανήτη μας!

15 Ιουνίου: Ημέρα του αστακού