Οι κίνδυνοι λήψης συμπληρωμάτων συνδυασμού βιταμίνης D και βιταμίνης Κ

Γιατί πρέπει να αποφεύγετε τα σκευάσματα του συνδυασμού των βιταμινών D3 και Κ2. 

Ένα θέμα που απασχολεί συχνά εμάς τους φαρμακοποιούς είναι η ζήτηση του συνδυασμού των βιταμινών D και K στο ίδιο σκεύασμα, με το σκεπτικό ότι έτσι θα αυξηθεί η απορρόφηση της πολύτιμης για την υγεία μας D3. Μία ζήτηση που δεν είναι πάντα αποτέλεσμα της ιατρικής συμβουλής αλλά σύσταση αναρίθμητων δημοσιεύσεων στον τύπο και αναρτήσεων του Διαδικτύου. 

Έχετε όμως ποτέ αναρωτηθεί τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την παρουσία της βιταμίνης Κ στο καθημερινό συμπλήρωμα της βιταμίνης D που λαμβάνετε; Αρχικά ο συνδυασμός τους αυξάνει τον κίνδυνο νεφρολιθίασης μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς και ενδεχόμενων ασβεστοποιήσεων στις αρτηρίες της καρδιάς. Επιπλέον, πολύ υψηλή δοσολογία σε βιταμίνη D3 ή Κ ή και των δύο σε ένα σκεύασμα, ενδέχεται να οδηγήσει σε υψηλότερο κίνδυνο καταγμάτων. Οι συνέπειες αυτές οφείλονται κατά κύριο λόγο στο πλεόνασμα του ασβεστίου που ενδέχεται να συσσωρευτεί στο αίμα. 

Για να ρίξουμε λίγο περισσότερο φως στο τι συμβαίνει με το συνδυασμό αυτών των δύο βιταμινών, θα ήθελα να επιστήσουμε την προσοχή σας στο γεγονός ότι όλες οι μελέτες που έχουν γίνει για το θέμα αυτό αφορούν μόνο την ομάδα γυναικών μετά την εμμηνόπαυση, που δεν λαμβάνουν αντιπηκτικά και πιθανόν δεν καταναλώνουν αρκετή βιταμίνη Κ με τη διατροφή τους. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει άλλη μελέτη που να αναφέρει ότι ενδείκνυται η κατανάλωσή του συνδυασμού Κ & D3 για τις υπόλοιπες πληθυσμιακές ομάδες. Παρόλα αυτά πολλοί παρασκευαστές συμπληρωμάτων συνθέτουν στο ίδιο σκεύασμα την Κ (είτε την Κ1 ή Κ2) μαζί με την D3, γεγονός που έχει θετικά αποτελέσματα μόνο σε μια μικρή ομάδα ατόμων. Γι’αυτό και συστήνουμε να μην λαμβάνονται αυθαίρετα αλλά μόνο όταν υπάρχει σαφής ένδειξη έλλειψης της βιταμίνης Κ. 

Στην πραγματικότητα και οι δύο αυτές βιταμίνες είναι εύκολο να αποκατασταθούν χωρίς την αναγκαία χορήγηση συμπληρωμάτων. Για παράδειγμα, τη βιταμίνη D μπορεί να την αποκτήσει κάποιος απλά με ένα περίπατο στον καθαρό αέρα μια μέρα με ηλιοφάνεια, γιατί ο ήλιος προκαλεί τη σύνθεση αυτής της βιταμίνης από το ίδιο μας το σώμα. Από την άλλη, η βιταμίνη Κ συναντάται στις σαλάτες, τα λαχανικά και τα φρούτα. Και όταν αναφερόμαστε στη βιταμίνη Κ εννοούμε κυρίως την Κ1 και Κ2, που διαφέρουν μεταξύ τους επειδή η Κ1 προέρχεται από τα πράσινα φυτά και τα λαχανικά, ενώ η Κ2 από τα αυγά και τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Η Κ2 παράγεται από την εντερική χλωρίδα κάθε ανθρώπου αν και λίγη πληροφορία υπάρχει για τον τρόπο που αφομοιώνεται και περνά από το έντερο στο αίμα. Και οι δύο αυτές βιταμίνες επιδρούν στην πηκτικότητα του αίματος και μπορεί να επηρεάσουν δραματικά μία φαρμακευτική αντιπηκτική αγωγή όταν λαμβάνονται ως συμπλήρωμα διατροφής, με μόνη διαφορά ότι η Κ1 έχει βραχεία δράση, ενώ αντιθέτως η Κ2 επηρεάζει μια φαρμακευτική αγωγή για πολλές ημέρες. 

Υπάρχει και μια σειρά από λόγους που κάνουν τη λήψη της βιταμίνης Κ σε σκεύασμα λιγότερο αναγκαία: 

1.    Η βιταμίνη Κ είναι πανεύκολο να ληφθεί μέσω της τροφής και ειδικά από το συκώτι, το μπρόκολο, το λάχανο, τα λαχανάκια Βρυξελών, τα αντίδια, το σπανάκι, τον μαϊντανό, τα φασόλια, τις μπανάνες και ένα σωρό πράσινα λαχανικά που βρίσκουμε στους πάγκους του μανάβη.

2.    Την βιταμίνη Κ την παράγει σε επαρκείς ποσότητες ο ίδιος ο οργανισμός μας. Υπάρχουν πολλές αντενδείξεις για τη λήψη συμπληρώματος βιταμίνης Κ λόγω της αλληλεπίδρασης της με πολλά φάρμακα. Με τα αντιόξινα, τα αντιπηκτικά, τα φάρμακα κατά του καρκίνου και των επιληπτικών κρίσεων, την αγωγή για τη χοληστερίνη, ακόμη και την ασπιρίνη.

3.   Η βιταμίνη Κ ενδέχεται να προκαλέσει υπερασβεστιαιμία από το υπερβάλλον ασβέστιο που συσσωρεύεται στον οργανισμό και οδηγεί σε αθηροσκλήρωση, αρρυθμίες, μυικούς πόνους ή κράμπες, αϋπνία, μέχρι το σχηματισμό λίθων στα νεφρά.

4.    Τα συμπληρώματα βιταμίνης Κ επηρεάζουν την πηκτικότητα του αίματος και όταν συνδυάζονται με D3 ακυρώνουν τη δράση των αντιπηκτικών που χορηγούνται κατά τη διάρκεια εγχειρήσεων ή σε έκτακτα περιστατικά.

5.    Πολλοί θεωρούν λανθασμένα πως η βιταμίνη D δεν τους προσφέρει πολλά όσον αφορά τα οστά, αντιθέτως πιστεύουν πως αφορά μόνο το ανοσοποιητικό, την ενέργεια και τη διάθεση και τα ενδοκρινολογικά προβλήματα όπως ο διαβήτης και οι παθήσεις του θυρεοειδούς. Με το να προσθέτετε την Κ1 ή την Κ2 δεν προσφέρετε ουσιαστική βοήθεια στον οργανισμό σας. 

6.    Για τη βιταμίνη D θα χρειαστείτε τον ήλιο, ένα υγιές ήπαρ και καλή νεφρική λειτουργία για να τη μεταβολίσει ο οργανισμός σας. Γι’αυτό και τα συμπληρώματά της είναι ιδανικά κυρίως για όσους πάσχουν από οστεοπενία ή οστεοπόρωση.

7.    Η έλλειψη σε βιταμίνη Κ είναι σπάνια γιατί τη συναντούμε σε πολλά δημοφιλή τρόφιμα όπως το αυγό, το κοτόπουλο, τις σαλάτες, το σπανάκι και τα λαχανικά, το τυρί και τα προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση. Γι’αυτό η λήψη ενός συμπληρώματος μοιάζει περιττή. 

Για όλους αυτούς τους λόγους μην λαμβάνετε μια βιταμίνη από σύσταση κάποιου γνωστού σας ή επειδή ένα καλό marketing σάς έπεισε να την αγοράσετε. Χρειάζεται να έχετε λεπτομερή πληροφόρηση για να δείτε αν πραγματικά την έχει ανάγκη ο οργανισμός σας και αν είναι ασφαλής η λήψη της για το δική σας περίπτωση. Συμβουλή μας είναι να κάνετε πρώτα τις αιματολογικές εξετάσεις σας για να δείτε εάν υπάρχουν ελλείψεις βιταμινών και να παρατηρείτε κάθε 6 μήνες τις τιμές σας, προκειμένου να προλάβετε μια υπερασβεστιαιμία και τα καρδιακά ή μυικά συμπτώματα που μπορεί να προκληθούν. Επιπλέον καλό είναι να ελέγχετε τακτικά τις ορμόνες των παραθυρεοειδών αδένων σας. Και κάτι ακόμη, η λήψη της βιταμίνη D ανεβάζει τα επίπεδα του ασβεστίου και συχνά αντιρροπεί τα επίπεδα του μαγνησίου, γεγονός που θα οδηγήσει στην ανάγκη συμπλήρωσης με σκευάσματα μαγνησίου.  

Ας μην ξεχνάμε το χρυσό κανόνα, πως ό,τι είναι καλό και ευεργετικό για την υγεία κάποιων ανθρώπων, δεν σημαίνει ότι είναι καλό για όλους μας.