Μάι
Η πρώτη της αναπνοή!
Τη θυμάμαι, ζαλισμένη ακόμη από τα φώτα του χειρουργείου, να την κρατά στα χέρια του ο γιατρός. Ένα τόσο δα πλασματάκι, ροδαλό και μικροσκοπικό σαν γατάκι, να προσπαθεί να πάρει την πρώτη του ανάσα, να βγάλει το πρώτο του κλάμα, να κατανοήσει τον καινούργιο κόσμο που το περιέβαλε μακριά από τη θαλπωρή του σώματός μου.
Η πρώτη της ανάσα συνοδεύτηκε από κλάμα, που όμως στα δικά μου αυτιά ήχησε σαν τραγούδι. Το δικό μας τραγούδι, αυτό που σφράγισε την μοναδική εκείνη στιγμή που από γυναίκα έγινα μάνα. Μέρες αργότερα, καθώς την κρατούσα μισοκοιμισμένη στον ώμο μου, βρέθηκα να τακτοποιώ το βιβλιάριο υγείας της και το μάτι μου έπεσε στη σελίδα που έγραφε «αξιολόγηση Apgar». Απορημένη κοίταξα όλες τις μετρήσεις που έμοιαζαν σαν ένα πρώτο τσεκ απ για το μικρό μου και η περιέργειά μου μεγάλωσε ακόμη περισσότερο. Η αναζήτηση στο διαδίκτυο με έφερε μπροστά σε μια πραγματικά αξιοθαύμαστη για το έργο της γυναίκα, την Virginia Apgar, αναισθησιολόγο στο επάγγελμα και χαρισματική επιστήμονα όπως φάνηκε στη συνέχεια, που πρώτη διαπίστωσε την αναγκαιότητα μιας συνολικής αξιολόγησης της κατάστασης της υγείας των νεογέννητων, προκειμένου να προσδιοριστεί εγκαίρως εάν χρειάζονται κάποια ιατρική παρέμβαση.
Μέχρι τη δεκαετία του 50 πολλά νεογνά διέτρεχαν κινδύνους που οι γιατροί αδυνατούσαν να αναγνωρίσουν εγκαίρως, επειδή δεν υπήρχε κάποια τυποποιημένη μέθοδος που να αξιολογεί συνολικά την υγεία τους κατά τη γέννησή τους. Το κενό ανέλαβε να καλύψει η Δρ. Apgar που το 1953 πρότεινε μια δοκιμή για την αξιολόγηση των βρεφών που βασιζόταν σε πέντε κριτήρια, τα οποία και πήραν το όνομά της. Έκτοτε, η κλίμακα Apgar με κριτήρια τα: Appearance (χρώμα του δέρματος), Pulse (καρδιακός ρυθμός), Grimace (αντανακλαστικά), Activity (μυϊκός τόνος) και Respiration (αναπνοή) και με συνολική ανώτατη βαθμολογία το 10, προσδιορίζει την συνολική κατάσταση της υγείας κάθε νεογέννητου.
Μάλιστα η Apgar δεν σταμάτησε μόνο στην ευρηματική κλίμακα βαθμολόγησής της. Το 1959 διεύθυνε μια έρευνα για την πρόληψη και θεραπεία των γενετικών ανωμαλιών και ήταν από τους πρώτους επιστήμονες που προσδιόρισαν την σημαντικότητα της πρόληψης της πρόωρης γέννησης ως αιτία για πολλά προβλήματα υγείας των νεογνών. Κατά τη διάρκεια δε της επιδημίας της ερυθράς το 1964-65, όπου μόνο οι ΗΠΑ είχαν περίπου 12,5 εκατομμύρια κρούσματα, η Apgar υποστήριξε τον καθολικό εμβολιασμό των εγκύων προκειμένου να αποτρέψει χιλιάδες αποβολές και θανάτους βρεφών ή γεννήσεις με μωρά που έφεραν σοβαρά γενετικά προβλήματα όπως κώφωση και τύφλωση.
Το αξιοθαύμαστο έργο της αναγνωρίστηκε και βραβεύτηκε πολλές φορές και η ίδια δημοσίευσε πάνω από 60 έρευνες και χρηματοδότησε πάμπολους προγεννητικούς ελέγχους καθώς και μονάδες εντατικής θεραπείας πρόωρων νεογνών, εργαζόμενη ασταμάτητα μέχρι το θάνατό της το 1974. Είναι δε τόσο μεγάλη η συμβολή της στην φροντίδα του μωρού που για την 100η επέτειο από τη γέννησή της ο David Rose έγραψε πως «κάθε μωρό που γεννιέται βλέπει για πρώτη φορά μέσα από τα μάτια της της Virginia Apgar” .
Κοίταξα το μωρό μου που κοιμόταν ήρεμα στην κούνια του και δεν μπόρεσα να συγκρατήσω το συναίσθημα ευγνωμοσύνης που με πλημμύρισε για αυτήν τη χαρισματική γυναίκα και γιατρό που χάρισε στο μωρό μου το πρώτο του τσεκ απ και σε εμένα τη διαβεβαίωση πως εκείνη η πρώτη του αναπνοή ήταν το πρώτο δείγμα πως όλα πήγαν καλά και πως η νέα ζωή που έφερα στον κόσμο κρατούσε πάνω της την υπόσχεση μια υγιούς συνέχειας.
Credit to: Rica Christidi
