Ο προπομπός της Άνοιξης στον ουρανό

Την προηγούμενη χρονιά έφυγε από τη ζωή ο επιφανής αστροφυσικός και επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, Διονύσης Σιμόπουλος. Ο άνθρωπος που από παιδί μαγευόταν από τους αστερισμούς του νυχτερινού ουρανού και αφιέρωσε όλη του την ζωή στην αστρονομία. Ο άνθρωπος που μας έμαθε να αγαπάμε και να κατανοούμε την μεγαλειότητα του σύμπαντος. Βραβεύτηκε για το έργο του και παραμένει αλησμόνητος για την συνεισφορά του στην αστρονομική εκπαίδευση. Ας δούμε μέσα από τα λόγια του, ποιος αστερισμός είναι ο προπομπός της Άνοιξης:

«Αρκετοί δεν τον γνωρίζουν, όμως όσοι είναι «καλά διαβασμένοι» ξέρουν πώς να βρουν στ’άστρα τον αστερισμό της Παρθένου. Τι το ιδιαίτερο έχει ο συγκεκριμένος αστερισμός; Προμηνύει τον ερχομό της Άνοιξης όταν γίνεται εμφανής αμέσως μετά τη δύση του Ήλιου. Η παρουσία του παραμένει μέχρι και τον Αύγουστο και έπειτα ο αστρικός προπομπός της πιο όμορφης εποχής του χρόνου «εξαφανίζεται» από τον ουρανό, μέχρι την επόμενη χρονιά που θα σημάνει και πάλι το ξύπνημα της φύσης, μετά από το μακρύ και κρύο χειμώνα. Η σύνδεσή του με την Άνοιξη πηγάζει από τα βάθη της αρχαιότητας, όταν ο αστερισμός συμβόλιζε μια νεαρή γυναίκα και συγκεκριμένα την Περσεφόνη, που κρατούσε στα χέρια της ένα στάχυ. Υπάρχουν όμως και άλλοι μύθοι για το συγκεκριμένο αστερισμό. Συγκεκριμένα, ένας μύθος υποστήριζε πως αντιπροσώπευε την Ηριγόνη, την κόρη του Ικάριου που πρώτος υποδέχθηκε το Διόνυσο στην Αττική, από τον οποίο και έμαθε την τέχνη της παρασκευής του κρασιού, φυτεύοντας στην περιοχή που έγινε η συνάντηση το πρώτο αμπέλι. Ο Ησίοδος και ο Άρατος πάλι, περιγράφουν πως ο αστερισμός απεικόνιζε την Δίκη, τη θεά της δικαιοσύνης, που κρατούσε τη ζυγαριά, το φοίνικα και το στάχυ και ζούσε με τις αδελφές της, την Αιδώ, την Ευνομία και την Ειρήνη, στη Γη προτού ξεσπάσουν οι πόλεμοι και το μίσος, που τις ανάγκασαν να εγκαταλείψουν τα εγκόσμια και να γίνουν άστρα. Στο ίδιο μοτίβο, οι Βαβυλώνιοι είχαν συνδέσει τον αστερισμό της Παρθένου με την κρίση «ζώντων και θανώντων», ενώ στην αιγυπτιακή μυθολογία αντιπροσώπευε την θεά Ίσιδα και για τους Σημίτες την Ιστάρ, τη βασίλισσα των άστρων.

Ως κύρια διάκριση έχει το λαμπρότερο άστρο του, τον άλφα Παρθένου ή Στάχυ, που οι Λατίνοι συγγραφείς είχαν ονομάσει Spica. Μαζί με τα λαμπρά άστρα Αρκτούρο (στον αστερισμό του Βοώτη), Ντενέμπολα (στον αστερισμό του Κύκνου) και άλφα στον αστερισμό των Θηρευτικών Κυνών, ο Στάχυς σχηματίζει ένα ευδιάκριτο τετράπλευρο που ονομάζεται «Διαμάντι της Παρθένου, που με τη σειρά του καθοδηγεί τον παρατηρητή του ουρανού στους γειτονικούς αστερισμούς. Έτσι λοιπόν, ο «μαγικός» από την αρχαιότητα αστερισμός της Παρθένου, καθώς αναδύεται σιγά σιγά αυτή την εποχή στο μαγικό χάρτη τ’ουρανού, φέρνει μαζί του την πιο όμορφη, πολύχρωμη και δημιουργική για τη φύση εποχή, την Άνοιξη, για να λούσει με το φως της αισιοδοξίας τη ζωή μας και να χρωματίσει με την μοναδική της παλέτα τις ημέρες μας.

Credits to: www.kathimerini.gr