Οκτ
Το κουκλίστικο προσωπάκι της Margot. Του μικρού κοριτσιού που το νήμα της ζωής του κόπηκε λόγω δύο εξαιρετικά σπάνιων τύπων λευχαιμίας. Χρειαζόταν απεγνωσμένα μεταμόσχευση μυελού των οστών. Έφυγε από κοντά μας το 2014. Το κοριτσάκι αυτό συγκίνησε μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Μ. Βρετανίας και έγινε σύμβολο ευαισθητοποίησης για τον θαρραλέο αγώνα ζωής που έδωσε για να νικήσει την ασθένεια. Στην πανέμορφη μικρή μας αφιερώθηκε η σημερινή μέρα καθώς και στη σημασία των βλαστοκυττάρων και του μυελού των οστών στη σωτηρία των συνανθρώπων μας.
Τι είναι τα βλαστοκύτταρα; Τα βλαστοκύτταρα είναι αρχέγονα κύτταρα τα οποία αποτελούν πρόδρομες μορφές όλων των κυττάρων του ανθρώπινου σώματος. Έχουν την ικανότητα να αναπαράγονται μόνα τους, να δημιουργούν πανομοιότυπα αντίγραφα του εαυτού τους και κάτω από κατάλληλες συνθήκες να μετατραπούν σε οποιοδήποτε άλλο είδος κυττάρου στο σώμα ενός οργανισμού.
Τι είναι ο μυελός των οστών; Ο μυελός των οστών είναι ο ρευστός ιστός που βρίσκεται μέσα στα οστά και περιέχει αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα, δηλαδή τις πρόδρομες μορφές των λευκών αιμοσφαιρίων, των ερυθρών αιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων που κυκλοφορούν στο αίμα.
Η θεραπεία με βλαστοκύτταρα στοχεύει στο να συλλέξει τα βλαστοκύτταρα από ιστούς που βρίσκονται σε αφθονία αλλά σε ληθαργική κατάσταση και να τα ενέσει στο σημείο της βλάβης, μαζί με ενεργοποιημένα αιμοπετάλια. Τα βλαστοκύτταρα υπό την καθοδήγηση των αιμοπεταλίων και των κυττάρων από τους περιβάλλοντες την βλάβη ιστούς ξεκινούν να διαφοροποιούνται σε όμοιους κυτταρικούς πληθυσμούς αναπληρώνοντας τα κύτταρα και συμβάλλοντας στην τελική αποκατάσταση της βλάβης.
Λίγα είναι τα σημεία του ανθρώπινου σώματος που μπορούν να εξαχθούν βλαστοκύτταρα για θεραπευτική χρήση. Ο ιστός που είναι ο πλέον πρόσφορος για τη συλλογή των βλαστοκυττάρων είναι ο μυελός των οστών από τον οποίον τα βλαστοκύτταρα λαμβάνονται με οστική παρακέντηση. Η χρήση των αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων ήδη εφαρμόζεται για αυτόλογες (από τον ίδιο τον ασθενή) και αλλογενείς (από άλλον συμβατό δότη) μεταμοσχεύσεις για λεμφώματα και διάφορες μορφές καρκίνου, για διαταραχές του πολλαπλασιασμού των κυττάρων του αίματος, για ανοσοανεπάρκειες, για αιμοσφαιρινοπάθειες, για μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα, κ.α.Βρίσκονται επίσης στο στάδιο της έρευνας θεραπειών για τη Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, για διάφορες καρδιακές παθήσεις (έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια), Διαβήτη Τύπου Ι, Κίρρωση του ήπατος, διάφορες κληρονομικές ασθένειες, κ.α.Η πιθανότητα ένας άνθρωπος να χρειαστεί αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων (δηλαδή μεταμόσχευση με τα δικά του βλαστοκύτταρα) κατά τη διάρκεια της ζωής του, υπολογίζεται στο 0,25%-0,50%.Το ποσοστό αυτό αναμένεται να ανέβει σύντομα στο 1% τουλάχιστον με την αύξηση των αιματολογικών καρκίνων.
Οι μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών μπορούν να θεραπεύσουν πολλές σοβαρές ασθένειες, ακόμη και μερικές που έχουν διαγνωστεί ως θανατηφόρες. Επίσης, η εύρεση ενός δότη ήταν πιο δύσκολη στο παρελθόν, όμως πλέον το Εθνικό Πρόγραμμα Δωρητών Μυελού έχει επεκταθεί έτσι ώστε πολλοί άνθρωποι χωρίς συμβατό μέλος της οικογένειας να είναι τώρα σε θέση να κάνουν μεταμόσχευση μυελού των οστών.Ένα ακόμη μεγάλο δώρο της επιστήμης στον άνθρωπο.
Γιατί χάρη στην έρευνα και την ανακάλυψη αυτής της θεραπείας, αλλά και την προσφορά όσων επιθυμούν να γίνουν εθελοντές αιμοδότες, χαρίζεται ελπίδα για τους συνανθρώπους μας που παλεύουν να κρατηθούν στη ζωή. Αν η επιστήμη της μεταμόσχευσης μυελού ήταν τόσο προηγμένη όσο είναι στις μέρες μας, η Margot σήμερα θα ήταν 10 ετών…
