Νοέ
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνδυάσει τις σαρδέλες μόνο με το καλοκαιράκι, με το ούζο και τις ταβέρνες δίπλα στη θάλασσα. Κι όμως, τις σαρδέλες τις βρίσκουμε κατά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου, αφού το ψάρεμά της επιτρέπεται από 1 Δεκεμβρίου έως 15 Μαρτίου. Μάλιστα δύο με τρεις μέρες πριν και μετά την πανσέληνο απαγορεύεται η αλίευση τους για την προστασία του πληθυσμού της. Πόσο ωφέλιμες είναι όμως για την υγεία μας;
Μια μικρή μερίδα σαρδέλες μπορεί να παρέχει το 13% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας Βιταμίνης Β2, το 25% της νιασίνης και το 150% της Βιταμίνης Β12. Όλες οι βιταμίνες Β βοηθούν τη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος, ενώ χρησιμοποιούνται και στο μεταβολισμό της ενέργειας. Επίσης, είναι πλούσιες σε μέταλλα όπως ο φώσφορος, το ασβέστιο, σελήνιο, σίδηρο, μαγνήσιο και κάλιο. Ο μεγαλύτερος θησαυρός τους ωστόσο, είναι ότι πρόκειται για μία από τις βασικές πηγές πρόσληψης ωφέλιμων λιπαρών οξέων. Είναι πλούσιες σε Ω-3 και Ω-6, τα οποία θεωρούνται “απαραίτητα” λιπαρά οξέα γιατί δεν τα συνθέτει ο οργανισμός και πρέπει να τα λαμβάνουμε μέσω των τροφίμων μας, όπως τα ψάρια, τα καρύδια και τα φυτικά έλαια. Η δράση των Ω-3 λιπαρών στον οργανισμό μας αποδεικνύεται πολυδιάστατη.
–Μειώνουν την εμφάνιση καρδιακών παθήσεων και τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, ελαττώνουν τα τριγλυκερίδια και μπορούν να αναστείλουν την συσσώρευση πλάκας εντός των αρτηριών. Συμβάλλουν στην μείωση του κινδύνου προσβολής από αρθρίτιδες.
– Περίπου το 70% του εγκέφαλου αποτελείται από λιπαρά ένα μεγάλο μέρος του οποίου είναι τα Ωμέγα 3! Ονομάζονται τροφή του εγκεφάλου και είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και τη φυσιολογική λειτουργία του και συνεισφέρουν στην βελτίωση της μνήμης, της διάθεσης και της συγκέντρωσης.
-Μελέτες έχουν συσχετίσει την πρόσληψη τους με τη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
-Η κατανάλωση Ω3 λιπαρών σχετίζεται με τη βελτίωση και τη συχνότητα των συμπτωμάτων ψυχικών διαταραχών.
-Στην τρίτη ηλικία υψηλότερες ποσότητες Ω3 στη διατροφή σχετίζονται με χαμηλότερες πιθανότητες για εμφάνιση νοητικών προβλημάτων όπως η άνοια και το Αλτσχάιμερ. Σε σύγκριση με τα ψάρια ιχθυοτροφείου έχει παρατηρηθεί μία σημαντική διαφορά όσον αφορά τα Ω-3 λιπαρά. Οι σαρδέλες και γενικότερα τα ελεύθερα ψάρια παίρνουν τα Ω-3 τους από τα θαλάσσια φυτά. Τα εκτρεφόμενα ψάρια ωστόσο, ταΐζονται συνήθως με καλαμπόκι, σόγια( που ενίοτε μπορεί να είναι μεταλλαγμένα με άγνωστες συνέπειες για τον ανθρώπινο οργανισμό) ή άλλες τροφές που περιέχουν λίγα ή καθόλου Ω-3 λιπαρά. Αυτή η αφύσικη διατροφή, υψηλή σε καλαμπόκι, σημαίνει επίσης ότι μερικά εκτρεφόμενα ψάρια συσσωρεύουν μικρότερα ποσοστά των ωφέλιμων λιπαρών.
Αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί ότι η σαρδέλα έχει πολύ χαμηλά ποσοστά επιμόλυνσης από υδράργυρο σε σχέση με τα μεγαλύτερα ψάρια. Ο υδράργυρος βρίσκεται φυσιολογικά σε χαμηλά επίπεδα στο έδαφος, τις πέτρες και το νερό. Ωστόσο, η μισή ποσότητα υδραργύρου που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα σήμερα προέρχεται από την καύση ορυκτών, όπως ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ενώ επιβλαβείς είναι και οι υπόλοιπες βιομηχανικές δραστηριότητες. Ο υδράργυρος, λόγω της μόλυνσης της ατμόσφαιρας, πέφτει κατευθείαν στη θάλασσα ή άλλα υδάτινα σώματα ή στο έδαφος, από όπου καταλήγει πάλι στη θάλασσα. Από εκεί περνάει στο φυτοπλαγκτόν, και από εκεί στο ζωοπλαγκτόν. Το τελευταίο αποτελεί τροφή για μικρά ψάρια και αυτά για μεγαλύτερα ψάρια. Συνεπώς, τα μεγαλύτερα ψάρια, όπως οι τόνοι και οι ξιφίες συσσωρεύουν μεγαλύτερες ποσότητες υδραργύρου στο κρέας τους.
Ας προτιμήσουμε, λοιπόν, να εντάξουμε στην διατροφή μας μικρά ψάρια ,όπως οι σαρδέλες, γιατί πέρα από την αδιαφιλονίκητη νοστιμιά τους, αποτελούν ασπίδα υγείας στον οργανισμό μας και πηγή πρόληψης θρεπτικών συστατικών!
