Γάλα από καρπούς

Μια βόλτα στο σούπερ μάρκετ αρκεί για να καταλάβουμε πως τα γάλατα από καρπούς έχουν γίνει πλέον μέρος της διατροφής ολοένα και περισσοτέρων ανθρώπων. Ρόφημα αμυγδάλου, φουντουκιού, καρύδας, σόγιας, βρώμης, ρυζιού, κάνναβης, βρίσκονται πρώτα στην προτίμηση των καταναλωτών αντικαθιστώντας το αγελαδινό, πρόβειο και κατσικίσιο γάλα. Έρευνες δείχνουν ότι οι πωλήσεις γάλακτος σε μη γαλακτοκομικά προϊόντα αυξήθηκαν κατά 61% από το 2013 και μετά. Ο κόσμος έχει στραφεί στο φυτικό γάλα για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. 

Αρχικά υπάρχουν εκείνοι (και είναι αρκετοί πια) που έχουν δυσανεξία στην λακτόζη, αλλά και κάποιοι που έχουν αλλεργία στην πρωτεΐνη γάλακτος. Έπειτα, πολλοί υποστηρίζουν ότι το αγελαδινό γάλα, που είναι και το πιο εμπορικό, δεν προσφέρει τίποτα σε έναν ενήλικα, καθώς το ασβέστιο που περιέχει, δεν απορροφάται μετά από κάποια ηλικία. Τέλος, υπάρχουν και εκείνοι που τάσσονται υπέρ της κατανάλωσης φυτικών ροφημάτων για ιδεολογικούς και ηθικούς λόγους, όπως για παράδειγμα η προστασία των ζώων που παράγουν το γάλα, τα οποία για να παράξουν έναν συγκεκριμένο αριθμό λίτρων την ημέρα κακοποιούνται, είτε με την χορήγηση αντιβιοτικών, είτε με την υπερσίτιση. Φυσικά, υπάρχουν και αγνά γάλατα στη αγορά με φροντίδα και σεβασμό απέναντι στην φύση και στα ζώα. 

Όπως και να χει, υπάρχουν οφέλη για την υγεία μας τόσο στο ζωικό, όσο και στο φυτικό γάλα. Το αγελαδινό γάλα είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά όπως ασβέστιο, βιταμίνη D, κάλιο, φώσφορο, πρωτεΐνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, βιταμίνη Β12 και βιταμίνη Α. Το φυτικό γάλα παρέχει διατροφικά οφέλη και περιβαλλοντικά. Οι πηγές που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή φυτικών γαλάτων απαιτούν λιγότερη γη, νερό, λίπασμα και κατανάλωση ενέργειας. Επίσης, αυτού του είδους τα γάλατα περιέχουν πολύ λίγα κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες. Έχουν αρκετά θρεπτικά οφέλη ανάλογα με τον καρπό απ’ τον οποίο παράγονται και είναι εμπλουτισμένα με πρόσθετα θρεπτικά στοιχεία (συνήθως ασβέστιο). Για παράδειγμα το ρόφημα που προέρχεται από αμύγδαλο περιέχει ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, κάλιο, νάτριο, ψευδάργυρο, χαλκό, σελήνιο και τις βιταμίνες Β12, Α, Ε, D  και παρόλο που τα αμύγδαλα ως ξηροί καρποί αποτελούνται κατά 50% από λιπαρά και παρέχουν πολλές θερμίδες, το ρόφημα αμυγδάλου έχει ελάχιστες. Κατά την παρασκευή του ροφήματος, ο ζωμός των αλεσμένων αμυγδάλων αραιώνεται με νερό, με αποτέλεσμα η περιεκτικότητα σε λιπαρά να είναι παρόμοια με αυτή που έχει το ημιαποβουτυρωμένο γάλα, δηλαδή  1%. Έτσι, αποτελεί σύμμαχο όσων ακολουθούν ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο για απώλεια βάρους, εφόσον παρέχει μόνο 26 θερμίδες ανά 100ml. Το ρόφημα αμυγδάλου χωρίς προσθήκη ζάχαρης έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες με αποτέλεσμα να αποτελεί ιδανική λύση για ανθρώπους που προσέχουν την πρόσληψη υδατανθράκων, όπως είναι οι διαβητικοί. Σύμφωνα με μελέτες η συστηματική κατανάλωση ξηρών καρπών συσχετίζεται με μειωμένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Το ρόφημα αμυγδάλου έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά που οδηγούν σε μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα. Έτσι, είναι ιδανικό για όσους προσέχουν την πρόσληψη της διαιτητικής χοληστερόλης, για ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα αλλά και για την πρόληψη αυτών των νοσημάτων.  Το ρόφημα βρώμης παρασκευάζεται στην απλούστερη μορφή του από βρώμη και νερό. Φυσικά, το ρόφημα βρώμης είναι γλυκό και ήπιο σε γεύση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη μαγειρική, ενώ ταιριάζει πολύ και με τα δημητριακά ή σαν βάση για smoothies. Μία κούπα περιέχει 150 θερμίδες, αλλά ελάχιστα λιπαρά και υδατάνθρακες. Το ρόφημα βρώμης, είναι εξαιρετική πηγή φυτικών ινών και β-γλυκάνης, έναν τύπο διαλυτής φυτικής ίνας, που περνάει μέσα από το γαστρεντερικό, προσδένεται στη χοληστερόλη και μειώνει την απορρόφησή της από στο σώμα. Έτσι, το ρόφημα μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της LDL χοληστερίνης, μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Επιπλέον, η έρευνα υποδεικνύει ότι οι β-γλυκάνες μπορεί να συμβάλλουν στην αύξηση του αισθήματος κορεσμού και στα επίπεδα χαμηλότερης γλυκόζης αίματος μετά από τα γεύματα!  Ωστόσο, τα φυτικά γάλατα δεν περιέχουν την ίδια ποσότητα πρωτεΐνης και άλλων συστατικών που περιέχει το αγελαδινό γάλα, ενώ σε αρκετά ροφήματα καρπών προστίθεται ζάχαρη που καλό είναι να αποφεύγεται. Όσον αφορά την τιμή, είναι σαφώς ακριβότερα από τα ζωικά.

Συνεπώς, υπάρχουν πολλά θετικά και αρνητικά για το κάθε είδος γάλατος. Είναι, όμως, ιδιαίτερα σημαντικό ότι υπάρχει μια επιπλέον εναλλακτική στην διατροφή μας, ώστε να επιλέξουμε τον τύπο του γάλατος που ταιριάζει στην υγεία μας, τις αισθήσεις μας και τις ηθικές αξίες μας.