Το αηδόνι

Ξαφνικά στην απόλυτη σιγαλιά της φεγγαρόλουστης νύχτας ακούστηκε το πιο μελωδικό κελάηδημα πουλιού. Αγγελικό άκουσμα με μελίσματα αγάπης, ένα ερωτικό τιτίβισμα, τραγούδι σχεδόν ορχηστρικό με μουσικά θέματα, με αρχή και τέλος. Εκεί… στην φύση της Θράκης.

  • «Ποιο πουλί τραγουδάει τόσο όμορφα τη νύχτα;» ρώτησα. 
  • «Μα φυσικά το αηδόνι. Δεν αναγνωρίζετε το κελάηδημα του αηδονιού τη νύχτα;» μου απαντούν με απορία. 

Πως να αναγνωρίσω το αηδόνι; Παιδί μεγαλωμένο στην πολύβουη και θορυβώδη Αθήνα; Μακρυά από τη φύση και τους μελωδικούς ήχους της. Γνωρίζω μόνο το αηδόνι των παραμυθιών. Εκείνο του Χανς Κρίστιαν Αντερσεν που το κελάηδημά του είχε τη δύναμη να διώξει το Χάρο και να κάνει καλά τον αυτοκράτορα. Μέσα από το γεμάτο λυρισμό κείμενο έμαθα ότι η φωνή του είναι ύμνος στην φιλία και την άδολη αγάπη, στο μεγαλείο της φύσης και την ευτυχία που κρύβεται στα απλά. Στο παραμύθι του Όσκαρ Ουαιλντ πάλι, το αηδόνι θυσιάζεται για χάρη του ερωτευμένου σπουδαστή που θέλει πάση θυσία να χαρίσει ένα κόκκινο τριαντάφυλλο στην αγαπημένη του, παρότι η βαρυχειμωνιά έχει παγώσει την μοναδική τριανταφυλλιά. Το μικρό πουλί, αποφασίζει να τον βοηθήσει τραγουδώντας όλη νύχτα στην τριανταφυλλιά όσο το αγκάθια της τρυπάνε την καρδιά του ώστε να κοκκινίσουν τα πέταλά της από το αίμα του και να ανθίσει ένα υπέροχο κόκκινο τριαντάφυλλο.Τελικά η πραγματικότητα δεν απέχει πολύ από τη μυθοπλασία των γνωστών παραμυθάδων που όλοι αγαπήσαμε όσον αφορά στη δύναμη που έχει το τραγούδι του να μαγεύει όποιον έχει την τύχη να γίνει ακροατής του.  

Το αηδόνι είναι εκείνο το μεταναστευτικό, μικροσκοπικό, ντροπαλό και λιγάκι ασχημούτσικο ωδικό πουλί της άνοιξης, που δεν βλέπουμε παρά μόνο ακούμε τη νύχτα να ενορχηστρώνει μαζί με τους άλλους συντρόφους του με τη μελωδική λαλιά του μια πανδαισία μουσικής που ηχεί μέχρι την αυγή. Κρυμμένο μέσα στις φυλλωσιές, σα να φοβάται να εμφανιστεί, βγάζει τους χαρακτηριστικούς του «λαρυγγισμούς» που λειτουργούν σαν βάλσαμο στην ψυχή. Το κελάηδημά του ηχεί κάθε άνοιξη και η μελωδία του έχει τη δύναμη να μαγεύει τις αισθήσεις. Αυτό όμως που ίσως πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι οι τραγουδιστές της νύχτας είναι τα αρσενικά που προσπαθούν να γοητεύσουν τα επίδοξα ταίρια τους. Στην πραγματικότητα το αρσενικό «περιγράφει» μελωδικά το πόσο καλός σύντροφος και πατέρας μπορεί να γίνει αν επιλεγεί. Στη δική τους φτερωτή κοινωνία το αρσενικό ταϊζει τα θηλυκά κατά το στάδιο της επώασης των αυγών και παρέχει τροφή στους νεοσσούς, ενώ παράλληλα προστατεύει τη φωλιά από τα αρπακτικά. Συγχρόνως διδάσκει στα νεαρά πως να καλούν με τη φωνή τους τους γονείς τους και πως να τραγουδούν. Το κελάηδημα του αηδονιού δεν είναι έμφυτο, ούτε κληρονομικό. Είναι αποτέλεσμα της διδασκαλίας του πατέρα τους. Με την πάροδο της ηλικίας τα πουλιά κελαηδούν ακόμη καλύτερα, οπότε, τα ηλικιωμένα αηδόνια είναι σίγουρα οι καλύτεροι τραγουδιστές. Το αηδόνι τραγουδάει μόνο όταν είναι ελεύθερο. Αν κλειστεί σε κλουβί πολύ δύσκολα ζει, συνήθως μελαγχολεί και πεθαίνει. Το πιο σημαντικό στοιχείο του τραγουδιού του αηδονιού είναι ότι, αποτελείται από καθαρές, λαμπερές και δυνατές νότες που, ένα εξασκημένο «μουσικό αυτί», μπορεί άνετα να τις περάσει στο πεντάγραμμο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι, ο Μπετόβεν στην περίφημη Συμφωνία αρ 6 («Ποιμενική»), προσπάθησε να αποδώσει το κελάηδημα του αηδονιού.
Το αηδόνι έρχεται κάθε άνοιξη για να γεμίσει την πλάση με τη μελωδική φωνή του. Δυστυχώς για εμάς στην πόλη οι νύχτες θα παραμείνουν βουβές και μοναχικές χωρίς τη συντροφιά του κελαηδήματος του…