Το άπλωμα των ρούχων στον ήλιο

Τα ρούχα τ´απλωμένα στο σύρμα, βασανισμένες σημαίες της ζωής περιγράφει με την αισθαντική του ποίηση ο Γιάννης Ρίτσος. 

Πλυμένα σεντόνια, πουκάμισα, αλλά και εσώρουχα που ανέμιζαν στο θρόισμα του ανέμου, ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας και της εικόνας κάθε σπιτιού, είτε στην πόλη είτε στο χωριό. Η μέρα της πλύσης ήταν συγκεκριμένη και οι προετοιμασίες ολοήμερες για τις νοικοκυρές που αναλάμβαναν το βαρύ έργο να καθαρίσουν, να απλώσουν και να σιδερώσουν όλο τον ρουχισμό του σπιτιού. Το δε άπλωμα της μπουγάδας στα σύρματα αποκάλυπτε στη γειτονιά πέρα από το το τι διέθετε κάθε σπίτι σε ρούχα, σεντόνια και προικιά, την προκοπή και τη νοικοκυροσύνη. 

Με τον καιρό, οι πατροπαράδοτες μπουγάδες μπήκαν στο στόχαστρο της πολιτείας από τις αρχές της δεκαετίας του ’30 ακόμη, όταν μια σειρά μέτρων έκανε την εμφάνισή της απαγορεύοντας το άπλωμα σε μπαλκόνια και παράθυρα που έβλεπαν στο δρόμο, με στόχο την ανάδειξη της εικόνας της πόλης. Τα ταρατσάκια και οι πίσω αυλές και μπαλκόνια έγιναν οι νέοι χώροι που φιλοξένησαν τα ασπρόρουχα και σιγά σιγά με την εμφάνιση των πλυντηρίων και των στεγνωτηρίων η τελετουργία της μπουγάδας που ακολουθούσαν οι παλιές νοικοκυρές χάθηκε στο χρόνο. Τα μανταλάκια απόμειναν αχρησιμοποίητα στο καλαθάκι τους, οι παλιές σκάφες και τα μπουγαδοκόφινα πετάχτηκαν και ο οικολογικός τρόπος που στέγνωναν τα ρούχα στον ήλιο, θυσιάστηκε για χάρη της ταχύτητας και της οπτικής ομοιομορφίας.

Μαζί τους όμως χάθηκε και η έντονη μυρωδιά του φρεσκοπλυμένου ρούχου, αυτή η υπέροχη αίσθηση να ξαπλώνεις σε ευωδιαστά κρουστά από τον ήλιο σεντόνια, θύματα του στεγνωτηρίου και αυτά, ξεχάστηκαν τα παλιά κόλπα των γιαγιάδων για το σωστό άπλωμα προκειμένου να συντηρούνται περισσότερο χρόνο τα ρούχα και η οικολογική μας συνείδηση θυσιάστηκε στο βωμό της ευκολίας.

Στις μέρες μας και με φανερές τις αρνητικές επιπτώσεις από το φαινόμενο του θερμοκηπίου, οι φωνές για επιστροφή σε πιο οικολογικούς τρόπους λειτουργίας στην καθημερινότητά μας ολοένα και πληθαίνουν. Η τεχνολογία που ήρθε για να ελευθερώσει το χρόνο κάθε νοικοκυριού από τη λάτρα της μπουγάδας στοχοποιήθηκε. Τα στατιστικά για τα στεγνωτήρια δείχνουν δυσοίωνα, αφού μόνο στις ΗΠΑ έχει υπολογιστεί πως κάθε χρόνο το 92% των πυρκαγιών που ξεσπούν σε σπίτια οφείλεται στα στεγνωτήρια και πως άν όλοι οι Αμερικανοί άπλωναν για 10 μήνες το χρόνο τη μπουγάδα τους, η μείωση του διοξειδίου του άνθρακα θα έφτανε τα 12 εκατομμύρια τόνους το χρόνο!

Είναι καιρός λοιπόν να σκεφτούμε και εμείς πιο οικολογικά, ιδιαίτερα τους ζεστούς γεμάτους ηλιοφάνεια μήνες. Τότε που μπορούμε και πάλι να απλώσουμε τη μπουγάδα μας στην απλώστρα ή κοντά στο παράθυρο, μακριά από τα βλέμματα των περαστικών και να γεμίσουμε το σπίτι με το ακαταμάχητο άρωμα των φρεσκοπλυμένων ρούχων. Ας δώσουμε μια ανάσα στον πλανήτη μας και ας ξεσκονίσουμε τις γνώσεις των γιαγιάδων για το πώς να έχουμε κατάλευκα ασπρόρουχα και κολλαριστά ρούχα. Άλλωστε το στεγνωτήριο είναι πάντα εκεί και καιροφυλακτεί την κατάλληλη στιγμή για να επέμβει και πάλι να μας λύσει τα χέρια στο πρώτο σύννεφο που θα φανεί στον καταγάλανο ουρανό της πατρίδας μας..