Δεκ
Πόσες φορές έχουμε άραγε εκφράσει την επιθυμία να επισκεφτούμε έναν πολιτισμό του παρελθόντος που έχει χαθεί ή τον κόσμο μας στο μέλλον για να μάθουμε ποια θα είναι η εξέλιξη της ανθρωπότητας; Το ταξίδι στο χρόνο αποτελούσε και αποτελεί ένα μυστήριο που πάντα γοήτευε τους ανθρώπους.
Ο διάσημος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας George Wells δημοσίευσε το 1895 τη νουβέλα «Η Μηχανή του χρόνου», όπου για πρώτη φορά γίνεται αναφορά για μια μηχανή που δίνει την δυνατότητα στον επιβάτη της να ταξιδεύει στο παρελθόν ή στο μέλλον σε εποχές που έχουνε ξεχαστεί από την πάροδο των αιώνων ή σε εποχές που δεν ήρθανε ακόμη. Αμέτρητες οι φανταστικές ιστορίες που μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο με θέμα τα ταξίδια στο χρόνο. Τι είναι όμως αυτό που εξάπτει την φαντασία μας να ταξιδεύσουμε στο παρελθόν ή στο μέλλον; Είναι απλά η ικανοποίηση της ανθρώπινης περιέργειας για γνώση ή μία ενδόμυχη επιθυμία να κυριεύσουμε τον χρόνο, να παρατείνουμε τη διάρκεια της ζωής μας, να αλλάξουμε τον ρου της ιστορίας;
Οι επιστήμονες πάντα διερευνούσαν τη δυνατότητα της επίτευξης ενός ταξιδιού στον χρόνο. Οι ανακαλύψεις στον τομέα της φυσικής τον 20ο αιώνα για την έννοια του χωροχρόνου, της τέταρτης διάστασης όπως αποκάλεσαν τον χρόνο, έδωσαν το έναυσμα για νέες σκέψεις στο ζήτημα αυτό. Ο Αϊνστάιν απέδειξε με τη θεωρία της σχετικότητας ότι ο χρόνος επηρεάζεται από την ταχύτητα κι επομένως μπορεί να επιταχύνεται ή να επιβραδύνεται. Επιπλέον, έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι Μαύρες Τρύπες, που είναι τα απομεινάρια καταστροφής των άστρων, μπορούν να καμπυλώσουν τον χωροχρόνο. Συνεπώς, τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί κατηγορηματικά. Ίσως η μεγαλύτερη αξία πάνω σε τέτοιου είδους ερωτήματα δεν έχει να κάνει με την ρεαλιστική τους διάσταση, όσο με την φιλοσοφική και την ηθική.
Ας θυμηθούμε την «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» του Τσαρλς Ντίκενς. Ο κεντρικός ήρωας Εμπενίτζερ Σκρουτζ, ένας δύστροπος και τσιγκούνης γέρος, που δεν του αρέσει να γιορτάζει τα Χριστούγεννα, δέχεται παραμονή των Χριστουγέννων την επίσκεψη τριών πνευμάτων που τον μεταφέρουν διαδοχικά από τον παρελθόν στο παρόν και από εκεί στο μέλλον. Στην αρχή το πνεύμα του παρελθόντος τον μεταφέρει στην παιδική του ηλικία, όπου ο Σκρουτζ κάνει μία ανασκόπηση της ζωής του που πέρασε και διαπίστωσε τι λάθη έκανε. Στην συνέχεια, το πνεύμα του παρόντος τον μεταφέρει στο τώρα, όπου διαπιστώνει πώς όλος ο κόσμος ζει αγαπημένα, ενώ ο ίδιος έχει επιλέξει τον δρόμο της μοναξιάς και της αλλοτρίωσης. Τέλος, το τρίτο πνεύμα τον μεταφέρει στο μέλλον, όπου ο ήρωας αντικρύζει τον θάνατό του μέσα σε γενική απαξίωση και περιφρόνηση απ’ όλους. Παράλληλα, μία γνωστή του οικογένεια θρηνεί τον χαμό του μικρού παιδιού της, όμως μέσα από την αγάπη και την παρηγοριά βρίσκουν το σθένος να το ξεπεράσουν. Βαθιά μετανιωμένος ο Σκρουτζ αποφασίζει να δράσει στο παρόν, την μόνη χρονική στιγμή που μπορεί να αλλάξει. Και το κάνει αλλάζοντας τον τρόπο ζωής του βλέποντας ότι οι συνήθειές του τον είχαν μετατρέψει σε ένα πλάσμα απάνθρωπο.
Το ταξίδι στο παρελθόν ή στο μέλλον ακούγεται ενδιαφέρον, μα έχει να κάνει συχνά με την τάση του ανθρώπου να δραπετεύει απ’ το παρόν, αναπολώντας στιγμές που πέρασαν ή αναζητώντας στιγμές που δεν έχουν έρθει ακόμα. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι ελέγχουμε μόνο το παρόν μας και ότι η ευτυχία κατακτιέται στο «τώρα» και όχι στην προσμονή μιας ιδεατής ονειρικής ζωής του άγνωστου μέλλοντος.
