Νοέ
Γνωρίζουμε για την παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, αλλά πόσοι γνωρίζουμε για την Ημέρα του Άνδρα και τι ακριβώς γιορτάζουμε;
Η Παγκόσμια Ημέρα του Άνδρα γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 19 Νοεμβρίου, σε περισσότερες από εβδομήντα συνολικά χώρες και παρότι υφίσταται τουλάχιστον δύο δεκαετίες, πολλοί είναι εκείνοι που δεν γνωρίζουν το γεγονός. Η γιορτή έχει δημιουργηθεί με στόχο την υπενθύμιση της συνεισφοράς του άνδρα στον ανθρώπινο πολιτισμό και ειδικότερα στην οικογένεια, τον γάμο και την φροντίδα των παιδιών. Παράλληλα, η παγκόσμια ημέρα του Άνδρα τιμά όλους όσοι έχουν συμβάλλει σε θετικές αλλαγές ενώ στοχεύει στην ευαισθητοποίηση με ζητήματα που αντιμετωπίζουν συνήθως οι άνδρες σε παγκόσμια κλίμακα.
Η ημέρα αυτή έρχεται να μας υπενθυμίσει μεταξύ άλλων ότι ο άνδρας οφείλει να φροντίζει τον εαυτό του και να μην παραμελεί την υγεία του. Η έλλειψη ενημέρωσης και κατάλληλης εκπαίδευσης οδηγεί σε προβλήματα που μπορούν ωστόσο να αποφευχθούν. Ένα από αυτά που απασχολεί και ταλανίζει τον ανδρικό πληθυσμό είναι ο καρκίνος του προστάτη. Είναι μία νόσος αργής ανάπτυξης και η πλειοψηφία των ανδρών με καρκίνο χαμηλού βαθμού επιζούν για πολλά χρόνια χωρίς συμπτώματα και χωρίς να εξαπλώνεται και να γίνεται απειλητικός για τη ζωή. Ωστόσο, ο καρκίνος υψηλού βαθμού εξαπλώνεται γρήγορα και μπορεί να είναι θανατηφόρος. Η κατάλληλη διαχείριση του αποτελεί το κλειδί.
Τί είναι όμως ο προστάτης; Πρόκειται ουσιαστικά για έναν μικρό αδένα που έχουν μόνο οι άνδρες και βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη και είναι μέρος του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος. Παράγει το περισσότερο από το υγρό που εμπλουτίζει το σπέρμα. Ο προστάτης χρειάζεται την ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη για να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί. Ο προστάτης συχνά περιγράφεται ως μεγέθους ενός καρυδιού και είναι φυσιολογικό να μεγαλώνει με την πάροδο της ηλικίας κάτι που ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα, όπως δυσκολία στην ούρηση. Αυτά τα προβλήματα είναι κοινά σε άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας και δεν είναι πάντοτε συμπτώματα ή σημεία καρκίνου. Στα πρώτα στάδια, μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Στα μεταγενέστερα στάδια, όμως, μερικά συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη μπορεί να περιλαμβάνουν την αίσθηση συχνής ή ξαφνικής ανάγκης για ούρηση, δυσκολία ή δυσφορία κατά την ούρηση, εμφάνιση αίματος στα ούρα ή το σπέρμα, πόνος στο κάτω μέρος της πλάτης, τους μηρούς ή τους γοφούς. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί από μόνα τους να μην εγείρουν ανησυχίες, αλλά αν υπάρχουν κάποια από αυτά, οφείλουμε να επισκεφθούμε προληπτικά τον γιατρό μας. Από έρευνες έχει αποδειχθεί ότι υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που είναι στενά συνδεδεμένοι με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του προστάτη:
🚹 Ηλικία: Ο καρκίνος του προστάτη είναι ασθένεια που εξαρτάται από την ηλικία, πράγμα που σημαίνει ότι η πιθανότητα εμφάνισης αυξάνει με την πάροδο της ηλικίας.
🚹 Οικογενειακό ιστορικό: Αν υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού με καρκίνο του προστάτη, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτυχθεί σε σχέση με άνδρες που δεν έχουν τέτοιο ιστορικό. Ο κίνδυνος είναι επίσης υψηλότερος για άνδρες των οποίων οι άρρενες συγγενείς διαγνώστηκαν σε νεαρή ηλικία.
🚹 Γενετική: Τα γονίδια βρίσκονται σε κάθε κύτταρο του σώματος. Ελέγχουν τον τρόπο που αναπτύσσονται και συμπεριφέρονται τα κύτταρα του σώματος. Κάθε άτομο έχει μια σειρά από πολλές χιλιάδες γονίδια που κληρονόμησε από τους δύο γονείς. Αλλαγές στα γονίδια μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο να περάσει καρκίνος του προστάτη από το γονέα στο παιδί. Αν και ο καρκίνος του προστάτη δεν είναι κληρονομικός, μπορεί κάποιος να κληρονομήσει τα γονίδια που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο.
🚹 Διατροφή: Υπάρχουν κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η κατανάλωση πολλών επεξεργασμένων κρεάτων ή τροφίμων που είναι πλούσια σε λίπος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.
🚹 Τρόπος ζωής: Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι το περιβάλλον, ο τρόπος ζωής και η έλλειψη άσκησης μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου προστάτη. Για παράδειγμα, η Ασία έχει το χαμηλότερο ποσοστό καρκίνου προστάτη, αλλά όταν ένας άνθρωπος από μια ασιατική χώρα μεταναστεύει σε μια δυτική χώρα, ο κίνδυνος του για εμφάνιση καρκίνου προστάτη αυξάνεται. Αυτό υποδηλώνει ότι οι εξωτερικοί παράγοντες, όπως το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής, μπορεί να αλλάξουν σε ένα άνδρα το επίπεδο κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.
Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να εντοπιστεί έγκαιρα με μία απλή εξέταση, κάτι που αναδεικνύει την σημασία της ενημέρωσης και πρόληψης. Ο γιατρός θα κάνει συνήθως μια εξέταση αίματος ή φυσική εξέταση για να ελέγξει την υγεία του προστάτη. Η εξέταση αίματος (εξέταση ειδικού προστατικού αντιγόνου PSA) δείχνει αν υπάρχει αύξηση στη συγκεκριμένη πρωτεΐνη. Ανάλογα με το αποτέλεσμα, μπορεί να χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση από ειδικό. Το αποτέλεσμα υψηλού PSA κατά την εξέταση δεν σημαίνει απαραίτητα καρκίνο. Άλλες ασθένειες του προστάτη, εκτός από τον καρκίνο μπορεί επίσης να προκαλέσουν υψηλότερο από το κανονικό επίπεδο του PSA. Η δακτυλική εξέταση (DRE) πραγματοποιείται από τον γιατρό για να ελέγξει το μέγεθος του προστάτη και να αξιολογήσει εάν υπάρχουν οποιεσδήποτε ανωμαλίες. Στη συνέχεια, αν οι εξετάσεις δείξουν ότι ίσως υπάρχει κίνδυνος για καρκίνο του προστάτη, το επόμενο βήμα είναι η βιοψία που είναι και ο μόνος τρόπος που μπορεί να γίνει μια βέβαιη διάγνωση.
Τί μπορεί να κάνει, λοιπόν, ένας άνδρας για να μειώσει τον κίνδυνο; Βασικό μέλημα είναι η πρόληψη.
🚹 Απαιτείται, λοιπόν, ενημέρωση για τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την υγεία του άνδρα, καθώς και την κατάλληλη ηλικία που πρέπει να ξεκινήσει προληπτικά την εξέταση (συνήθως μετά την ηλικία των 45-50 ).
🚹 Η διατροφή παίζει επίσης πολύ σπουδαίο ρόλο. Μια υγιεινή διατροφή που περιλαμβάνει σωστά τρόφιμα και συμπληρώματα όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ντομάτες, μανιτάρια και φρούτα μπορεί να είναι ευεργετική για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του προστάτη ή για τη βελτίωση της θεραπείας.
🚹 Η παχυσαρκία αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.
🚹 Τέλος, είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην παραλείπεται η σωματική δραστηριότητα. Υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η τακτική άσκηση τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα είναι προστατευτικός παράγοντας για τον καρκίνο.
Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να είναι μια ασθένεια των ανδρών που αντιμετωπίζεται εύκολα στην εποχή μας, ιδιαίτερα στα πρώτα στάδια, ωστόσο αυτό δεν είναι λόγος να επαναπαυτούν. Η παγκόσμια ημέρα του Άνδρα έρχεται να υπενθυμίσει όχι μόνο την συνεισφορά του άνδρα στην οικογένεια και στην κοινωνία, αλλά και την υποχρέωση που έχουν απέναντι στον εαυτό τους να φροντίζουν την υγεία τους.
