Οι μύθοι του Αισώπου

Μια φορά κι έναν καιρό, τον 6ο αιώνα π.Χ., ζούσε στο Αμόριο της Φρυγίας, ένας άνδρας που καταγόταν από οικογένεια δούλων και η ασχολία του ήταν η καλλιέργεια της γης και η βοσκή των ζώων για λογαριασμό του αφέντη του. Παρότι άσημος, κατέληξε να γίνει πασίγνωστος για τα διδακτικά του παραμύθια, που έχουν μεγαλώσει γενιές και γενιές ανθρώπων σε όλον τον κόσμο!

Ο λόγος φυσικά για τον Αίσωπο, που το όνομα του έμελε να μείνει αθάνατο στους αιώνες , αφού οι μύθοι του είναι αγαπητοί για τα διδάγματα, το χιούμορ και την απλότητά τους. Θεωρείται, μάλιστα, ο διασημότερος από τους αρχαίους μυθοποιούς, αναμφισβήτητος πατέρας του αρχαίου μύθου. Δεν έγραψε κανέναν από τους μύθους που διασώθηκαν, αλλά όπως κι ο Σωκράτης με την φιλοσοφία, τους διηγούταν προφορικά. Ο Αίσωπος αγοράστηκε κάποια στιγμή σε ένα σκλαβοπάζαρο από έναν φιλόσοφο, τον Ξάνθο, ο οποίος αναγνώρισε την αξία του και προτιμούσε να τον παίρνει ως συντροφιά στα ταξίδια που έκανε. Έτσι, ο Αίσωπος γνώρισε διάφορους λαούς και άγνωστα για εκείνον ζώα, όπως η μαϊμού και το λιοντάρι, ενώ με τις παρατηρήσεις του βρήκε αφορμή να διηγηθεί παραβολές με κεντρικούς χαρακτήρες τον τεμπέλη τζίτζικα, το εργατικό μυρμήγκι, τον λαίμαργο σκύλο και την πονηρή αλεπού. Οι μύθοι του ήταν σύντομες ιστορίες με πρωταγωνιστές ζώα που μιλούσαν σαν άνθρωποι, είχαν ελαττώματα και αρετές, ενώ στο τέλος κατέληγαν σε ένα ηθικό δίδαγμα. Χρησιμοποιούσε τα παραμύθια αυτά κυρίως για να περνάει μηνύματα στους ακροατές του, να διδάσκει ήθος και να καυτηριάζει την αδικία, την προδοσία και γενικά όλες τις ευτελείς πράξεις των ανθρώπων της εποχής του. Είναι ο πρώτος που χρησιμοποίησε αλληγορικό, αλλά και πεζό λόγο στα έργα του. Έως τότε οι συγγραφείς χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά έμμετρο λόγο. Παρότι ήταν δούλος, οι Αθηναίοι του έστησαν ανδριάντα για να δείξουν ότι κάθε άνθρωπος με αξία πρέπει να τιμάται, ανεξάρτητα από την θέση του στην κοινωνία και την καταγωγή του.

Ο Δημήτριος ο Φαληρεύς ήταν ο πρώτος που εξέδωσε συλλογή με τους μύθους του Αισώπου, αλλά την εποχή του Μεσαίωνα κυκλοφόρησαν κι άλλες συλλογές, που γρήγορα έγιναν ανάρπαστες, διότι γοήτευαν τους αναγνώστες του. Οι πιο γνωστές του ιστορίες είναι «το πάθημα του λύκου», «η μαϊμού και το δελφίνι», «ο λαγός και η χελώνα», «ο τζίτζικας και ο μέρμηγκας», «ο ψεύτης βοσκός», «η αλεπού κι ο κόκορας» και «η μαϊμού και η αλεπού». Πολλά μικρά παιδιά έχουν μεγαλώσει και γαλουχηθεί με τις αλληγορικές ιστοριούλες που μέσα από την απλότητα και αμεσότητα δίνουν ηθικά διδάγματα για κάθε πτυχή της ζωής. Η επιτυχία τους έγκειται στο ότι μικροί και μεγάλοι διδάσκονται αξίες όπως η τιμιότητα, η ειλικρίνεια, η εργατικότητα, η συνεργασία, η ευγνωμοσύνη και πολλά άλλα μέσα από γλαφυρές εικόνες κι ευφάνταστους διαλόγους που προκαλούν το ενδιαφέρον. Ο Αίσωπος άφησε για όλους μας μια τεράστια κληρονομιά, καθώς οι ιστορίες του κρύβουν ένα ηθικό δίδαγμα για τον καθένα μας, ενώ αποτελούν παράλληλα χρήσιμο εφόδιο για τα μικρά παιδιά που διδάσκονται τις αξίες της ζωής διασκεδάζοντας ευχάριστα με τους ήρωες των παραμυθιών του!