Συστηθήκαμε με το AIDS στην δεκαετία του 80. Ονομάστηκε Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας και προκαλείται από τον ρετροϊό HIV που επιτίθεται στα T κύτταρα που είναι ζωτικής σημασίας για την ανοσολογική ανταπόκριση σε μολυσματικές ασθένειες. Η ασθένεια αυτή οδήγησε σε ακραίες ρατσιστικές συμπεριφορές απέναντι στους ασθενείς με AIDS λόγω της έντονης άγνοιας και παραπληροφόρησης γύρω από τον τρόπο μετάδοσης και τις ομάδες πληθυσμού που προσβάλλονταν από τον ιό. Το AIDS στο απόγειο της επιδημίας μεταξύ του 1980 και του 2000 προκάλεσε εκατόμβη νεκρών και έως σήμερα εκτιμάται πως έχει προκαλέσει 36 εκατομμύρια θανάτους. Στις μέρες μας, μολονότι δεν υπάρχει θεραπεία ίασης, η αντιρετροϊκή θεραπεία επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου και οδηγεί σε ένα φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής.
Γιατί όμως δεν επιτεύχθηκε η ανακάλυψη ενός προληπτικού εμβολίου όπως συνέβη με τον κορωνοϊό;
Οι προσπάθειες για την παραγωγή ενός εμβολίου κατά του HIV αποδείχτηκαν μέχρι τώρα άκαρπες, γιατί ο ιός πλήττει τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που το οποιοδήποτε εμβόλιο υποτίθεται ότι διεγείρει. Το ΑΙDS επιτίθεται στα αντισώματα προστασίας μας που αποτελούν την αφετηρία των ερευνητών για φάρμακα και εμβόλια. Επίσης, ο ιός έχει υψηλό ποσοστό μετάλλαξης, γεγονός που τον βοηθά να προσαρμόζεται ώστε να αποφεύγει την αντιμετώπιση του από το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η τεχνολογία mRNA που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του εμβολίου για τον COVID-19 θα πετύχει και κατά του ιού HIV. Πρόσφατη έρευνα έδειξε για πρώτη φορά σε ανθρώπους, ότι είναι δυνατόν να διεγερθεί η δραστηριότητα στα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ονομάζονται β-κύτταρα, τα οποία μπορούν να παράγουν τα λεγόμενα ευρέως εξουδετερωτικά αντισώματα κατά του ιού HIV. Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα ως απάντηση στη μόλυνση. Αλλά τα περισσότερα αντισώματα που δημιουργήθηκαν ως απάντηση στον HIV αποτυγχάνουν να σταματήσουν τη μόλυνση για τον ίδιο λόγο που αποτυγχάνουν, μέχρι τώρα, και τα εμβόλια – ο γρήγορος ρυθμός μετάλλαξης του ιού του επιτρέπει να εξελιχθεί για να τα αποφύγει.
Σήμερα, οι πιθανότητες να αναπτύξει AIDS κάποιος έπειτα από μόλυνση από τον HIV, αν λάβει έγκαιρη και σωστή θεραπεία, είναι ελάχιστες. Επιπλέον, όταν κάποιος γνωρίζει ότι είναι φορέας του ιού HIV και βρίσκεται υπό επιτυχημένη αντιρετροϊκή θεραπεία, οι πιθανότητες να μεταδώσει τον ιό στον ερωτικό σύντροφό του, είναι επίσης ελάχιστες. Σύντομα θα αναπτυχθούν πιο αποτελεσματικά φάρμακα, που δεν θα επιτρέπουν στον ιό HIV να εισβάλλει στα λεμφοκύτταρα του ανθρώπου και είναι σίγουρο ότι αυτή η ασθένεια στο μέλλον θα θεραπεύεται πλήρως.