Φούρνος μικροκυμάτων. Ιστορική διαδρομή και υγεία

Κάποτε ήταν οι ξυλόφουρνοι και ο φούρνος της γειτονιάς που έστελναν οι νοικοκυρές τα τεράστια ταψιά με το φαγητό της οικογένειας. Έπειτα ήρθαν οι οικιακοί φούρνοι και στη συνέχεια έκανε την εμφάνισή του ο αμφιλεγόμενος για πολλούς φούρνος μικροκυμάτων, στα μέσα της δεκαετίας του 1940.

Μια συσκευή που τότε ζύγιζε 340 κιλά και κόστιζε 3.000 δολλάρια, επινόηση ενός αυτοδίδακτου μηχανικού που αν και είχε τελειώσει μόνο το δημοτικό υπήρξε μια ιδιοφυία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου γιατί συνέβαλε στη δημιουργία των ραντάρ. Αφορμή για την εφεύρεση στάθηκε μια … λιωμένη σοκολάτα που ο πολυμήχανος Πέρσι Σπένσερ ανακάλυψε στην τσέπη του καθώς έκανε δοκιμές με ένα μάγνητρο. Ο Σπένσερ απορημένος, επανέλαβε το πείραμα που έκανε έχοντας μαζί του καλαμπόκι που σύντομα μετατράπηκε σε ποπ κορν. Έτσι ξεκίνησε η ιστορία του φούρνου μικροκυμάτων που στην μεταπολεμική Αμερική όμως το μέγεθος, αλλά και το κόστος του ήταν απαγορευτικό και τον καθιστούσε κατάλληλο μόνο για μεγάλους επαγγελματικούς χώρους. Και χρειάστηκαν πάνω από δύο δεκαετίες για να μετατραπεί σε αυτή η κομψή συσκευή που έχουμε στην κουζίνα και ζεσταίνει το φαγητό μας σε δευτερόλεπτα.

Σήμερα ο φούρνος αυτός έχει φανατικούς υποστηρικτές και άλλους τόσους πολέμιους που αντιπαραθέτουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας από τη χρήση του. Οι υποστηρικτές του επιχειρηματολογούν για το πλεονέκτημα του χρόνου, το ζέσταμα και ξεπάγωμα που γίνονται σε εξαιρετικά σύντομο διάστημα, τη διατροφική αξία του φαγητού σε σχέση με το συμβατικό μαγείρεμα, που διατηρεί τις βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά του και δεν επιτρέπει στα μικρόβια να αναπτυχθούν. Οι πολέμιοι του από την άλλη πλευρά, υποστηρίζουν πως τα υγρά υπερθερμαίνονται σε σημείο που μπορεί να προκαλέσουν εγκαύματα ειδικά εξαιτίας του γεγονότος ότι το ζέσταμα του φαγητού γίνεται ανομοιόμορφα και κυρίως παλαιότερα υπήρχαν απόψεις ότι τα μικροκύματα ενέχουν καρκινογόνο δράση και θέτουν σε κίνδυνο όσους έχουν βηματοδότη.

Σήμερα, σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως η παραγωγή και η απορρόφηση των μικροκυμάτων περιορίζεται μέσα στο φούρνο για όσο διάστημα βρίσκεται σε λειτουργία και δεν υπάρχουν διαρροές ακτινοβολίας στους φούρνους που κυκλοφορούν στην αγορά παρά μόνο εάν τυχόν υπάρχει βλάβη στην πόρτα τους. Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εισχωρεί στην τροφή υποστηρίζουν πως δεν είναι ιονίζουσα και σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα επιστημονικά δεδομένα δεν θεωρείται ότι τα μικρής ισχύος μικροκύματα προκαλούν καρκίνο. Για δε τους βηματοδότες, ο κίνδυνος φαίνεται πως έχει εξαλειφθεί γιατί οι σύγχρονες συσκευές κατασκευάζονται πλέον με τρόπο που να προστατεύεται ο ασθενής από ανάλογες ηλεκτρικές παρεμβολές. Συνιστούν όμως να μη στεκόμαστε για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπροστά του την ώρα λειτουργίας του και να κρατούμε μια απόσταση ασφαλείας 0,5-1 μέτρου, να προσέχουμε τα σκεύη που βάζουμε μέσα να είναι ανθεκτικά στην ακτινοβολία των μικροκυμάτων, να αφήνουμε κενό για να φεύγει ο ατμός όταν καλύπτουμε το φαγητό, να μαγειρεύουμε το κρέας, τα πουλερικά, τα αυγά και το ψάρι αμέσως μετά την απόψυξή τους γιατί είναι πιθανό ορισμένα σημεία να έχουν ήδη αρχίσει να ψήνονται κατά το ξεπάγωμα και να προσέχουμε τον τρόπο που πιάνουμε το σκεύος για να το βγάλουμε από το φούρνο. Σημαντικός είναι και ο καθαρισμός του φούρνου που πρέπει να μην έχει γρατζουνιές γιατί αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διάχυση των μικροκυμάτων και ατέλεια στο ομοιόμορφο ψήσιμο. 

Ακολουθώντας τις παραπάνω απλές αλλά απαραίτητες προφυλάξεις και συντηρώντας κατάλληλα το φούρνο μικροκυμάτων μας, κάθε επίδοξος μάγειρας μπορεί να απολαμβάνει ανεπιφύλακτα τα ευεργετικά οφέλη της σύγχρονης τεχνολογίας του.