Το κυδώνι

Το κυδώνι πάντα με ταξιδεύει στην παιδική μου ηλικία και στη μικρή αλλά κατάφορτη κυδωνιά που είχε η γιαγιά μου στην πίσω αυλή της στο μικρό χωριό της Μακεδονίας. Εκεί που εγκαταστάθηκαν με τον παππού μου όταν ξεριζώθηκαν από την Ανατολική Θράκη και κουβάλησαν μαζί τους όλα τα ήθη και τα έθιμα του τόπου τους μαζί με τους σπόρους της κυδωνιάς. Σε αυτόν το τόπο τα γνώρισα και η ευωδιά, η γεύση και το ζωηρό κίτρινο χρώμα τους έγιναν συναισθηματικοί δεσμοί με τις ρίζες μου.

Ας γνωρίσουμε λίγο περισσότερο αυτό το φρούτο που το θυμόμαστε μόνο στις γιορτινές συνταγές του Χριστουγεννιάτικου η Πρωτοχρονιάτικου τραπεζιού μας: Κυδώνι! Το χρυσό μήλο που πρόσφερε ο Πάρης στη θεά Αφροδίτη και του χάρισε τη φήμη σαν σύμβολο της αγάπης. Τα κυδώνια κατάγονται από την περιοχή του Καυκάσου και στην αρχαιότητα συμβόλιζαν τη γονιμότητα, τον έρωτα και την ευζωία. Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι ο Σόλων είχε θεσπίσει διάταγμα που όριζε πως το νιόπαντρο ζευγάρι έπρεπε να μοιραστεί ένα κυδώνι κλεισμένο σε ένα δωμάτιο. Το έθιμο αυτό επικρατεί ακόμη και σήμερα σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας και ιδιαίτερα στη Θράκη γιατί διασφαλίζει, σύμφωνα με την παράδοση, τη γλυκιά ανάσα της επόμενης ημέρας του ζευγαριού. Μάλιστα, οι Έλληνες της Μικράς Ασίας το μαγείρευαν με κιμά ή έφτιαχνα γλυκά και το γνωστό Αϊβαλί είχε πάρει το όνομά του από την τουρκική λέξη ayva που σημαίνει κυδώνι.

Σήμερα τα κυδώνια αποτελούν σύμμαχό της καλής υγείας αφού μας προσφέρουν πολλές βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και αντιοξειδωτικά. Ενισχύουν τη μνήμη και την εγκεφαλική λειτουργία χάρη στη θειαμίνη και τη ριβοφλαβίνη και βοηθούν στην απώλεια βάρους χάρη στα υψηλά ποσοστά πηκτίνης που περιέχουν, αποτρέποντας την κατακράτηση υγρών. Είναι δε κατάλληλα και για όσους πάσχουν από διαβήτη καθώς επιβραδύνουν την απορρόφηση των σακχάρων στο αίμα. Το ωμό κυδώνι δίνεται και ως θεραπεία για τα προβλήματα του εντέρου, ενώ οι σπόροι του έχουν αποχρεμπτικές και μαλακτικές ιδιότητες. Το κυδώνι περιέχει και πολλά αντιοξειδωτικά που προσφέρουν μια ισχυρή ασπίδα προστασίας ενάντια στις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν γήρανση.

Για να διαλέξετε τα κατάλληλα θα πρέπει να δώσετε προσοχή στο έντονο κίτρινο χρώμα τους αποφεύγοντας οποιαδήποτε πρασινάδα στην γυαλιστερή τους όψη και να φροντίσετε να είναι σκληρά στην αφή. Στην κουζίνα προσφέρουν το άρωμα τους ειδικά τώρα τα Χριστούγεννα σε ευφάνταστες συνταγές που απογειώνουν τη γεύση των χοιρινών και δημιουργούν μοναδικούς συνδυασμούς με κάστανα, δαμάσκηνα και βερύκοκα! Τα κυδώνια κάνουν υπέροχες μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού αλλά μπορούμε να τα απολαύσουμε σε ποικιλίες τυριών και αλλαντικών.