Η μελιτζάνα

Η µελιτζάνα µάς συστήνεται επίσημα ως Solanum melongena. Με το λαµπερό, βαθύ µοβ δέρµα της, χωρίς αµφιβολία είναι µια από τις πιο όµορφες κυρίες του µπαξέ. Είναι κοσµοπολίτισσα και πολυταξιδεµένη.

Οι πρόγονοί της – σε αρκετά µικρότερο µέγεθος από το σηµερινό – ήταν ιθαγενή φυτά στη µεγάλη περιοχή που απλώνεται από τη Βόρεια Ινδία ως τη Νότια Κίνα. Σε σανσκριτικά κείµενα που χρονολογούνται από το 300 π.Χ. η µελιτζάνα αναφέρεται µε το όνομα «shakasreshta», που σηµαίνει «εξαιρετικό λαχανικό», ως τροφή αλλά και ως φάρµακο. Οι αρχαίοι Ελληνες και οι Ρωµαίοι µάλλον δεν συστήθηκαν ποτέ µαζί της, κατάφερε όµως να φτάσει στην Περσία και να τραβήξει το ενδιαφέρον του φιλόσοφου και αλχηµιστή Αλ Ραζί (865-925), που αναφέρει οδηγίες για τη χρήση της. Από εκεί, µαζί µε τους Αραβες, ταξίδεψε µέχρι την Αφρική.Τον 7ο και 8ο αιώνα, ακολουθώντας τους µουσουλµάνους, η χάρη της έφτασε στη Μεσόγειο. Η αναφορά της σε σύγγραμμα του Ανδαλουσιανού Αβερρόη τον 11ο αιώνα δείχνει ότι ήταν πλέον ευρέως γνωστή στη Νότια Ισπανία και από εκεί, αιώνες αργότερα, περνά στη γαλλική κουζίνα. Στο µενού των Ιταλών µπήκε περίπου τον 13ο αιώνα και λίγα χρόνια αργότερα φτάνει στην Ελλάδα.

Τα αισθήµατα των Ευρωπαίων του Μεσαίωνα για τη µελιτζάνα ήταν διφορούµενα. Από τη µία τη «στόλιζαν» µε απαγορεύσεις και προειδοποιήσεις και από την άλλη την ευλογούσαν για τις διατροφικές και φαρµακευτικές ιδιότητές της. Η στυφή γεύση της θεωρούσαν ότι προκαλούσε µελαγχολία και επιθετικότητα, γι’ αυτό και την περιέγραφαν σαν «µεγάλο αχλάδι, αλλά µε κακές ιδιότητες». Τη φήµη της αποκατέστησαν κατά κάποιον τρόπο οι βοτανολόγοι της Αναγέννησης δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στις αφροδισιακές ιδιότητές της και έτσι τον 16ο αιώνα, εκτός από mala insana (τρελό µήλο), αναφερόταν και ως µήλο της αγάπης (poma amoris), όπως και η ντοµάτα. Στα επόµενα χρόνια η δηµοτικότητά της απογειώνεται, ταξιδεύει στον Νέο Κόσµο µαζί µε τους Πορτογάλους και τους Ισπανούς θαλασσοπόρους και αποτελεί πηγή έµπνευσης για ζωγράφους όπως ο Βιτσέντζο Κάµπι, ο Χέντρικ βαν Μπάλεν, ο Αντόνιο Μαντσίνι και ο Ανρί Ματίς.

Παρ’ όλο που οι βοτανολόγοι µέχρι τον 19ο αιώνα δεν τη σύστηναν σαν βρώσιμο λαχανικό, η μελιτζάνα πέτυχε να μπει δυναµικά στην παγκόσµια κουζίνα. Από τότε, «ένας αέρας µελιτζάνας» – patlican metlemi (όπως έλεγαν ποιητικά οι Τούρκοι τον «νότιο άνεµο», επειδή όταν φυσούσε είχε τη µυρωδιά από τη φωτιά που έψηναν τις µελιτζάνες) – πνέει στην υφήλιο.

Credits to: www.tovima.gr (Τζένη Σταυροπούλου)

Οι μελιτζάνες παρέχουν πολλά οφέλη για την υγεία, μιας και περιέχουν μια εντυπωσιακή ποικιλία από βιταμίνες, μέταλλα, αντιοξειδωτικές φαινόλες και ανθοκυανίνες. Πιο συγκεκριμένα:

🍆 Φροντίζουν για την υγεία του εγκεφάλου και αποτοξινώνουν τον οργανισμό μας

🍆Στη φλούδα της μελιτζάνας βρίσκεται ένα φυτοθρεπτικό συστατικό, η νιασίνη. Από μελέτες που έχουν γίνει έχει βρεθεί πως η νιασίνη προστατεύει τα λιπίδια των κυτταρικών μεμβρανών του εγκεφάλου.Η νιασίνη είναι ισχυρά αντιοξειδωτική και συμμετέχει στην απομάκρυνση της περίσσειας ποσότητας σιδήρου από το σώμα.

🍆 Μειώνουν την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερίνη

🍆 Βοηθούν στη ρύθμιση του διαβήτη

🍆 Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας της μελιτζάνας σε φυτικές ίνες και την χαμηλή περιεκτικότητα της σε διαλυτούς υδατάνθρακες.

🍆 Δρουν και ως αντικαταθλιπτικό

🍆 Η μελιτζάνα αποτελεί καλή πηγή χλωρογενικού οξέος, και σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει συνδέεται άμεσα με τη βελτίωση της διάθεσης μας.

Πέραν των ευεργετικών ιδιότητών της η μελιτζάνα ευθύνεται για τη νοστιμιά των πιο γευστικών πιάτων της Μεσογείου! Ο μουσακάς και τα παπουτσάκια, η Ιταλική μελιτζάνα με παρμεζάνα και το τούρκικο Ιμάμ Μπαϊλντί είναι από τα πιο γνωστά. Ξέρουμε ότι σας ανοίξαμε την όρεξη όμως αλλά αυτό το υπέροχο λαχανικό συνδυάζεται απόλυτα με την καλοκαιρινή διάθεση μας να δημιουργούμε τα πιο γευστικά πιάτα για τους αγαπημένους μας!